1. Tổng quan
Tên khác: Bọ mắm, Bơ nước tương, Đại kích biển.
Tên khoa học: Pouzolzia zeylanica (L.) Benn.
Họ: Urticaceae (họ Gai).
2. Mô tả
Loại cỏ có cành mềm, thân có lông.
Lá mọc so le, có khi mọc đối có lá kèm, hình mác hẹp, trên gân và 2 mặt đều có lông nhất là ở mặt dưới, lá dài 4-9 cm, rộng 1,5-2,5 cm. Có 3 gân xuất phát từ cuống, cuống dài 5 mm có lông trắng.
Cụm hoa đơn tính mọc thành xim co, ở kẽ lá có các hoa không cuống.
Quả hình trứng nhọn, có bao hoa có lông.
3. Phân bố, sinh học và sinh thái
Cây mọc hoang khắp nơi ở Việt Nam.
4. Bộ phận dùng, thu hái, chế biến
Toàn cây bỏ rễ (Herba Pouzolziae), thu hái quanh năm. Dùng tươi hay phơi, sấy khô.
5. Thành phần hoá học
Bao gồm: Phytosterol (beta-sitosterol, daucosterol), coumarin (scopolin, scutellarein-7-O-alpha-L-rhamnosid, scopoletin), flavonoid (quercetin, quercetin-3-O-beta-D-glucosid, apigenin, epicatechin), triterpen (acid 2-alpha-hydroxyursolic, acid oleanolic, alpha-amyrin, 2-alpha, 3-alpha, 9-alpha-trihydroxyurs-12-en-28-oic), eugenyl-beta-rutinosid
6. Tác dụng dược lý - Công dụng
Tác dụng chỉ khái, tiêu đờm
Chủ trị: ho lâu ngày, ho dai dẳng, ho sơ nhiễm lao, ho lao, viêm họng, viêm thanh phế quản, ho khan, còn dùng chữa tiêu viêm.