1. Tổng quan
Tên khoa học: Eucalyptus camaldulensis Dehnh.
Họ: Myrtaceae (Sim)
2. Mô tả
Cây gỗ lớn, thường xanh, sinh trưởng nhanh. Chiều cao: khoảng 20–30 m, có thể cao hơn trong điều kiện thuận lợi. Thân thẳng, tròn, ít phân cành ở phần gốc. Vỏ thân: dày, bong từng mảng không đều; màu xám trắng đến xám nâu, bên trong có thể hơi đỏ nâu. Lá đơn, mọc so le. Lá non: hình trứng rộng hoặc bầu dục, màu xanh nhạt, mặt lá có lớp phấn mỏng. Lá trưởng thành: Hình mũi mác dài, đầu nhọn. Dài khoảng 10–25 cm, rộng 1–3 cm. Mép nguyên, mặt lá nhẵn. Màu xanh lục đậm, khi vò có mùi tinh dầu đặc trưng. Hoa lưỡng tính, nhỏ. Mọc thành cụm xim ở nách lá. Màu trắng hoặc trắng kem. Có rất nhiều nhị dài, tạo hình dạng bông xù đặc trưng của họ Sim (Myrtaceae). Thời gian ra hoa thường vào mùa khô hoặc đầu mùa mưa (tùy vùng).Quả nang, hình chuông hoặc hình chén. Kích thước nhỏ (khoảng 0,5–1 cm). Khi chín, quả hóa gỗ, mở nắp để phát tán hạt. Hạt rất nhỏ, màu nâu sẫm đến đen. Phát tán chủ yếu nhờ gió.
3. Phân bố, sinh học và sinh thái
Loài này nguồn gốc ở Úc, là một trong những loài Eucalyptus phân bố rộng nhất trên lục địa Australia. Phân bố hầu hết toàn bộ Australia đại lục, ngoại trừ một số vùng như tây nam Tây Úc, ven biển phía đông Queensland – New South Wales – Victoria và Tasmania. Hiện nay được trồng rộng rãi trên thế giới ở nhiều khu vực như Châu Á (bao gồm Việt Nam), Châu Phi, Châu Âu, Bắc Mỹ, Nam Mỹ.
4. Bộ phận dùng, thu hái, chế biến
Tinh dầu chiết từ lá là chủ yếu.
5. Thành phần hoá học
Lá chứa tinh dầu (essential oil) ở mức khoảng 0,9–1,4% trọng lượng khô. Thành phần hóa học chủ yếu gồm 1,8-cineole (eucalyptol), p-cymene, α-pinene, và các monoterpene/oxygenated monoterpene khác, với tỷ lệ biến thiên theo môi trường và nguồn gốc địa lý.
6. Tác dụng dược lý - Công dụng
Kháng khuẩn – kháng nấm: Ức chế một số vi khuẩn và nấm; có ý nghĩa hỗ trợ đường hô hấp và da.
Chống viêm – chống oxy hóa: Giảm sản xuất cytokine gây viêm, trung hòa gốc tự do.
Hỗ trợ miễn dịch: Tăng hoạt lực bạch cầu, cải thiện phản ứng miễn dịch.
Hỗ trợ đường hô hấp: Xông, hít giúp giảm nghẹt mũi, ho, đờm.
Giảm đau – thư giãn cơ: Xoa bóp pha loãng giúp giảm đau cơ